Nola landu kirola umeekin

Askotan, entrenatzaileek irabazi nahi izaten dute guztiaren gainetik, baina kontutan izan behar dugu kirolariak baino lehen umeak direla. Hau kontutan izanda, kirola eginez umeek ondo pasatu behar dute, balioak ikasi eta gizaki bezala hazi eta garatu.

Garatu eta hazi ahal izateko umeek dituzten habileziak jakin behar ditugu eta adin edo etapa bakoitzean lortu beharrekoak jakitea garrantzizkoa da. Adibidez: koordinazioa lantzeko ariketak egin. Orain kontuan izan beharrekoak azalduko ditut:

- Genetika: fibra arinak edo motelak...

- Garapen biologikoa adin kronologikoaren aurrean: askotan, umeek zenbat urte dituzten jakiten dugu eta honetan oinarrituta lan egiten dugu. Kontuan izan behar dugu, eta oso garrantzitsua da jakitea, urte bereko neska-mutilek ez dutela garapen berdina eta garapen berdina ez izatean exijentzia berdinak ezin izango dituzte jasan.
-Alderdi psikologikoa:antsietatea, estresa, izaera, pentsamenduak...
- Umearen ingurugiroa: bizilekua (herria edo hiria), instalazioak, entrenatzaileak, denbora librea, familiaren babesa, eskola, lagunak...
- Kirolariaren ikaste-irakaste prozesua: bertan hezitzaileak du eragin handien motrizitatea lantzerakoan.

Alderdi horiek jakinda eta kotuan izanik, entrenamentuak edo ekintzak prestatu behar dira. Kontuan hartu beharrekoa ere ume taldearen gaitasuna edo ahalmena da. Talde bakoitza desberdina da eta askotan ezin dira gauza berdinak egin.

Azkenik, motibazioa lantzea ezinbestekoa da, honek umeek aurrera jarraitzeko laguntza handiaematen duelako. Motibazio gabeez dago ezer lortzerik. Oso zaila da motibatu gabeko tlde bat aurrera eramatea eta bakoitzak, taldearen ezaugarriak ezgutuz, motibazioa landu edo indartu beharko luke. Entrenamendua bukatzean hurrengoan pentsatuz joan behar dira, berriro bueltatzeko gogoekin. Honetarako, azken ariketa haien gustukoa izan behar da edo gutxienez motibatzen laguntzen dien ariketa edo jolasa, pentsamendu honarekin joan ezkero pozik joango dira.

Kirol egokitua

Munduan kirol mota asko daude; bakarkakoak, taldekoak... Orokrrean kirol horiei buruz asko dakigu eta askotan ikusi edo praktikatzen ditugu. Baina ez gara kirol egokituaz ahaztu behar.

Kirol egokitua, I.mundu gerraren ostean sortua izan zen baina II.mundu gerrararte ez zuen indar handirik izan. II.mundu gerra honek minusbaliotasunak zituen jende asko utzi zituen. Orduan, Ludwig Guttman doktoreak 1940.urtean saskibaloia gurpildun aulkietan asmatu zuen. Bere helburua jendearen denbora librea betetzea eta ongizate psikologikoa lortzea zen. Baina, denbora igaro ahala egokitutako kirolak sistema neuromuskularrean hobekuntzak egiten zituela eta sendatzea arinagoa zela konturatu zen. Orduan kirol egoikituari garrantzi handia eman zion.

Hasiera batean egokitutako kirolak gezi jaurtiketa, saskibaloia eta atletismoa izan ziren. baina denborarekin kirol hauek haziz joan ziren alterofilia ere egokitu arte.

1949.urtean N.W.B.A (National Wheelcahir Basketball Association) eta I.Nazioarteko gurpildun aulkien saskibaloi txapelketa sortu ziren. Eta 1960.urtean Erroman lehenengo paraolimpidak ospatu ziren.

Gaur egun, hainbat kirol egokitu daude. Adibidez: futbola, tenisa, saskibaloia, ping-pong, halterofilia, judoa, atletismoa, txirrindularitza, igeriketa, hipika... Baina bi kirol daude minusbaliotasunak dituzten pertsonentzat sortuak direnak; hala nola, boccia eta goalball. Boccia petankaren antzekoa da eta gurpildun aulkian daudenetzat edo arazo fisiko larriak dituztenentzat sortutako kirola da. Eta goalball futbolaren antzekoa da baina ez dira lurretik altxatzen, eta itsuentzat sortutako kirola da hau.

Jarraian itsuen judoa eta goalball zer den ikusteko bideo bi jarri dizkizuet. Hauek biak aukeratu ditut bi arrazoirengatik: lehenengoa judoa kirol egokituan ez egokituaren berdina delako, aldaketa nagusiena judoka biak konbatea hasi aurretik helduta egon behar direla. Eta bigarrenik, goalball eskolan edo eskolaz kanpoko ekintzetan umeekin egin ahal den kirol erreza eta dibertigarria da.

Judo paralinpikoa

Goalball

Kirol egokituaren gai hau umeekin lantzeko oso garrantzitsua dela uste dut denek ikus ditzaten minusbaliotasunen bat duen pertsona batek ere kirola egiteko gai dela. Kirol hauek edo moldaketa batzuk eginez, umeak oso erraz jar daitezke bestearen lekuan eta zer sentitzen duen momentu bakoitzean ikas ditzake. Kirol guztiak egitea ezineskoa edo oso zaila izango litzateke baina goalball-a oso aproposa iruditzen zait. Gainera, umeek ondo pasatzen dute kirola honekin eta ez du arriskurik. Kirol eskolan egin ahal izateko urrats batzuk emango ditut:

- Bakoitzari antifaz bat eman.

- Pilota bigun batean zarata egiten duen zerbait jarri.

- Adinaren arabera karratu bat sortu eta porteriak definitu.

- Jolasten hasi.

Hemendik animoak ematen dizkizuet kirol egokituaren munduan pixkanaka sartzen joateko eta ezagutzeko. Benetan ikaragarria da egiten duten guztia.